που γεννάει ευεργέτες ; Τη Δευτέρα ,  22 Μαΐου 2017, με κοινή πρωτοβουλία τους, το  3^ο Γυμνάσιο Καλύμνου και το 1^ο Δημοτικό Σχολείο Χώρας τίμησαν  στο κοιμητήριο του Ταξιάρχη τη μνήμη του ευεργέτη τους , αειμνήστου φιλολόγου , Γεωργίου Σοφοκλέους  Σακελλαρίου.

     Ο Γεώργιος Σακελλαρίου , γιος του δασκάλου Σοφοκλή Σακελλαρίου , υπηρέτησε την ελληνική παιδεία του νησιού μας ως εκπαιδευτικός του Νικηφορείου Γυμνασίου Αρρένων. Οι παλιότεροι απόφοιτοι του Νικηφορείου τον θυμούνται με το προσωνύμιο «ο Μαρδόνιος» , για την αγάπη που έτρεφε προς την αρχαία Ιστορία, την οποία, όπως οι ίδιοι ομολογούν, δίδασκε με τρόπο μοναδικό, επίσης τον αγαπούσαν και τον σέβονταν για  τον προσηνή χαρακτήρα του.

     Ο αείμνηστος άφησε το δικό του στίγμα στην εκπαιδευτική ιστορία του νησιού μας, αφ’ ενός με το εκπαιδευτικό και συγγραφικό του έργο, αφ’ ετέρου με την ευγενή πρόθεσή του να αφήσει την περιουσία του ως κληροδότημα για την ανέγερση εκπαιδευτηρίου στη Χώρα Καλύμνου στη μνήμη του πατέρα του. Με την αξιοποίηση του κληροδοτήματος του και της ακίνητης περιουσίας του το Ελληνικό  Κράτος και ο Δήμος Καλυμνίων ανήγειραν με συμπληρωματικές δαπάνες τα νέα διδακτήρια του 1^ου Δημοτικού Σχολείου Χώρας και του 3^ου Γυμνασίου αντίστοιχα. Με το ίδιο κληροδότημα αγοράστηκε ο χώρος, όπου αργότερα  διαμορφώθηκαν οι παρακείμενες αθλητικές  εγκαταστάσεις.

      Η φιλάνθρωπη διάθεσή του εκδηλώθηκε και με τη δωρεά του οικογενειακού κτήματος στη Χώρα , για να κτιστεί εντός του το Σοφόκλειο Γηροκομείο Χώρας, το οποίο ανέστειλε τη λειτουργία του πριν από μερικά χρόνια.

     Ακόμα και σήμερα υπάρχει κληροδότημα από την πώληση οικοπέδου στον Πάνορμο (Λινάρια) στα ταμεία του Δήμου Καλυμνίων για την εκπλήρωση  του οράματος του μεγάλου αυτού Καλύμνιου για ένα σύγχρονο διδακτήριο στο Χωριό. Επειδή, όμως , αυτή του η επιθυμία δεν εκπληρώθηκε, πριν από δέκα περίπου χρόνια  με πρωτοβουλία του Συλλόγου Διδασκόντων του 3^ου Γυμνασίου, ως ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης , τοποθετήθηκε μαρμάρινη επιγραφή στο νέο του κτίριο με το όνομα «Σοφόκλειο Διδακτήριο», εκπληρώνοντας έτσι εν μέρει  τη στερνή επιθυμία του ευεργέτη του.

    Το σχολείο μας, όμως, έχει τη μεγάλη τιμή να συγκαταλέγεται με το παλιό του διδακτήριο στα κληροδοτήματα του πρώτου της χορείας των Καλυμνίων Ευεργετών, του αειμνήστου Νικολάου Εμμ. Βουβάλη. Ο Μέγας Ευεργέτης του τόπου μας ανέλαβε στις αρχές του 20^ου αιώνα (1913) να ανακαινίσει εκ βάθρων την παλιά «Δημοτική Σχολή Αρρένων Χώρας», που από το 1986 στεγάζει το 3^ο Γυμνάσιο Καλύμνου.

    Πρόκειται για ένα από τα πιο ιστορικά εκπαιδευτικά ιδρύματα του νησιού μας. Το Αρχείο της Δημογεροντίας, όσο και το αρχειακό υλικό της Ιεράς Μητροπόλεως  Καλύμνου, μας παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για την ιστορία του. Το σχολείο οικοδομήθηκε στη θέση «Χορταράκια» στον Πρόδρομο της Χώρας, ήδη από το 1840-42 και είναι το δεύτερο σχολείο μετά από αυτό της Παναγίας ( τα οσπίτια του Σχολείου) που ιδρύθηκε στις αρχές του 19^ου αιώνα (1805). Μάλιστα, εικάζουμε ότι η διαμάχη με αντικείμενο τη λειτουργία σχολείου, που περιγράφει ο Βαυαρός αρχαιολόγος Λούντβιχ  Ρος κατά την επίσκεψη του στην Κάλυμνο(γύρω στο 1840), μάλλον μας οδηγεί στην αρχή της δημιουργίας του παλαιού διδακτηρίου του Γυμνασίου μας.

   Από τη δεκαετία του 1880 και μετά έμεινε γνωστό ως «Σχολείο του Φιλολάου», καθώς- κατά τη συνήθεια της εποχής- το σχολείο ονοματοδοτείται από το όνομα του διατελέσαντα για πολλές δεκαετίες  διευθυντή του, του εξαίρετου δασκάλου Φιλολάου Καλαβρού. Σε ερειπιώδη κατάσταση εξακολουθεί να λειτουργεί, σύμφωνα με έγγραφα του 1898 και του 1901 από τα Αρχεία της Μητρόπολης και της Δημογεροντίας που αναφέρονται στην ανάγκη συντήρησής του.

  Τελικώς, ο Νικόλαος Βουβάλης ανέλαβε τη δαπάνη –προς τιμή της μητέρας του , την οποία υπεραγαπούσε-  και το κτίριο απέκτησε τη μορφή που έχει τα τελευταία εκατόν τέσσερα  χρόνια της ιστορίας του. Στη διάρκεια του 20^ου αιώνα έμεινε γνωστό ως το «Σχολείο του Μελά» από το όνομα του επί σειρά πολλών ετών διευθυντή του,  Γεωργίου Μελά, ακόμα και επί Ιταλοκρατίας.  Μετά την απελευθέρωση θα στεγάσει το  Δημοτικό Σχολείο Προδρόμου , όπως έμεινε γνωστό σε αντιστοιχία με εκείνο της Παναγίας . Στη συνέχεια θα λειτουργήσει ως 1^ο Δημοτικό Σχολείο Χώρας και τα  τελευταία τριάντα ένα χρόνια θα στεγάσει τάξεις του  3^ου Γυμνασίου Καλύμνου.  

      Έχοντας συμπληρώσει περισσότερα από εκατό χρόνια συνεχούς εκπαιδευτικής παρουσίας , το ιστορικό αυτό διδακτήριο χρήζει άμεσων παρεμβάσεων για τη συντήρηση και την ανάδειξή του, όμως με απόλυτο σεβασμό στην παρούσα αρχιτεκτονική του μορφή. Κάθε άλλη σκέψη πιθανής ανακαίνισής του με αλλοίωση του υπάρχοντος αρχιτεκτονικού του σχεδίου , αποτελεί ασέβεια στη μνήμη του κτήτορά του και ευεργέτη Νικολάου Βουβάλη, αλλά και στην πληγωμένη από την αδιαφορία, την ακαλαισθησία και την έλλειψη σεβασμού στην αρχιτεκτονική και οικιστική παράδοση του Χωριού, που μετρά πια ελάχιστα λιτά και απέριττα δείγματα της παλιάς της  ομορφιάς.

    Τέλος, να μας επιτραπεί τούτος ο λόγος που βγαίνει από τα βάθη της ψυχής μας ως λειτουργών αυτού του Ιερού χώρου· η ατομική μας συνείδηση καλεί τη συνείδηση της κοινωνίας μας να σταθεί με σεβασμό σ’ αυτό το ζωντανό μνημείο της Ιστορίας μας, αποδίδοντας  την πρέπουσα τιμή στη μνήμη των ευεργετών και κτητόρων του σχολείου μας.       

                                                                                                                      Αιωνία τους η μνήμη

                                                                            Ο Σύλλογος Διδασκόντων του 3^ου Γυμνασίου Καλύμνου