Πού πήγαν εκείνα τα καλοκαίρια της αθωότητας και της παιδικής ανεμελιάς, όπου όλα κυλούσαν αργά και χαλαρά, μέσα σε μια θερινή ραστώνη και μια ηρεμία, που σε έκανε ενίοτε να νοσταλγείς και λίγο …δράση.
Μέχρι και ο Ουμπέρτο Έκο υποστήριζε κάποτε με βεβαιότητα ότι «τον Αύγουστο δεν υπάρχουνι ειδήσεις».
Ε λοιπόν που να ήξερε κι αυτός, ότι θα ερχόταν ο Αύγουστος, που θα ανέτρεπε τις θεωρίες της επικοινωνίας.
Δεν ξέρω πραγματικά τι φταίει και μοιάζουν όλα πλέον τόσο διαφορετικά και τόσο δυσοίωνα τα τελευταία χρόνια. Υποψίες έχω…
Να φταίει που μεγαλώσαμε και εγκαταλείψαμε ανεπιστρεπτί το ροζ συννεφάκι των παιδικών μας χρόνων, οπότε όλα μοιάζουν πια να χτυπάνε στις αισθήσεις μας διαφορετικά…
Να φταίει μια δυστοπική νομοτέλεια που επιβάλλει -άγνωστο από ποιά κέντρα εκπορευόμενη- ότι οι συνθήκες της ζωής μας αντί να βελτιώνονται όσο εξελίσσεται η κοινωνία, σκληραίνουν ολοένα και περισσότερο συνθλίβοντας -πόσο ειρωνία- τον ίδιο τον άνθρωπο που τις δημιούργησε…
Γιατί δεν είναι ειρωνία, το γεγονός ότι αυτή η περιβόητη πρόοδος του πολιτισμού, που κάποτε τόσο ονειρευόμασταν, η επανάσταση της τεχνολογίας, η έκρηξη της επικοινωνίας, αντί να απελευθερώσει τον άνθρωπο από τα δεσμά της σκληρής επιβίωσης, βελτιώνοντας το βιοτικό του επίπεδο και την καθημερινότητά του, τον κατέστησαν ουσιαστικά πιο δέσμιο από ποτέ ; Δέσμιο «τυχαίων» καταστροφικών γεγονότων και απρόβλεπτων καταστάσεων.
Και πόσα «απρόβλεπτα» γεγονότα δεν ζήσαμε όλοι τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Πόσοι «αόρατοι» εχθροί και πόσες ασύμμετρες απειλές δεν εισέβαλαν στη ζωή μας, περιστέλλοντας ξαφνικά ελευθερίες και συνταγματικά δικαιώματα, διασπείροντας φόβο, αβεβαιότητα, θλίψη , θάνατο.
Δημιουργώντας ένα συλλογικό τραύμα, που δεν ξέρω αν και κατά πόσο θα μπορέσει να επουλωθεί καθώς έχει ήδη μεταφραστεί, ως κοινωνική έκφραση ,μέσα από την πρωτοφανή έξαρση της βίας που είναι πια καθημερινό φαινόμενο .
Ο άνθρωπος έρμαιο μιας υγειονομικής απειλής. Θανατηφόροι ιοί, σαν βγαλμένοι από προφητικές ταινίες επιστημονικής φαντασίας, επιβάλλουν ξαφνικά και ορίζουν το μοντέλο της ζωής του με κύρια χαρακτηριστικά τον φόβο, την περιστολή της ελευθερίας, την από-μόνωση, την αναίρεση κάθε κοινωνικότητας και κανονικότητας.
Ο άνθρωπος στο έλεος των φυσικών φαινομένων και καταστροφών.
Αδύναμος ή απλά ανίκανος; -είναι θέμα οπτικής αλλά και επιτελικής διαχείρισης- να αμυνθεί απέναντι σε πυρκαγιές ανεξέλεγκτες , σε φονικές πλημμύρες, που σε λίγο θα κάνουν κι αυτές την εμφάνισή τους, σε ακραία φυσικά φαινόμενα γενικώς .
Στο φόντο η πανδημία να επελαύνειι κανονικά, άσχετο αν δεν βολεύει επικοινωνιακά να μετράμε αυτή την εποχή κρούσματα, εισαγωγές σε ΜΕΘ και θανάτους. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι ο κόσμος δεν συνεχίζει να πεθαίνει από την πανδημία. Έγινε κι αυτό πια μια κανονικότητα.
Κι όταν με το καλό αναχωρήσει για την πατρίδα του και ο τελευταίος «τολμηρός» τουρίστας του φετινού καλοκαιριού, θα έρθει σε εμάς τους ιθαγενείς ο λογαριασμός …Τότε κάτι μου λέει πως θα είναι για άλλη μια φορά επιτακτική η ανάγκη για νέα μέτρα , πάντα για το καλό μας εννοείται.
Τώρα θα είναι έξυπνα, ευέλικτα κάθετα ή οριζόντια θα δείξει, κατά πάσα πιθανότητα όμως θα είναι το ίδιο αναποτελεσματικά άκυρα και άκαιρα. Για επικοινωνιακή κατανάλωση και μόνο.
Ένας Αύγουστος λοιπόν, που σε πείσμα των θεωριών της επικοινωνίας, δεν έπαψε να μας βομβαρδίζει με ειδήσεις σκληρές και εικόνες μακάβριες. Που δεν έπαψε να σκορπίζει θλίψη και όλεθρο.
Και πώς μπορεί να έρθει το καλοκαίρι, το συνυφασμένο με την ανεμελιά (τυχαίος ο συνειρμός) των παιδικών μας χρόνων όταν δίπλα σου σαρώνει ο θάνατος.
Πώς να χαλαρώσεις στην ξαπλώστρα, όταν δίπλα σου καίγεται κυριολεκτικά το σύμπαν. Εντάξει το γνωρίζω πάντα υπάρχουν και οι φωτεινές εξαιρέσεις, που το καταφέρνουν ανεξαρτήτως συνθηκών….πράγματι αξιοθαύμαστο .
Για τους πολλούς όμως έχω την εντύπωση πως Το καλοκαίρι φέτος αποφάσισε να μην έρθει...
Όπως δεν ήρθαν πριν απ΄αυτό, τα Χριστούγεννα και το Πάσχα, το καθένα για τους δικούς του γνωστούς λόγους.
Κάπως σαν τα ορόσημα να αποσύρονται σιγά σιγά από τη ζωή μας, μαζί και το νόημα που κουβαλάνε. Να αποσύρονται από αυτήν, αντί να την οριοθετούν και να την καθορίζουν .
Και αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Είναι ίσως η καλύτερη ευκαιρία για την αναζήτηση ενός άλλου νοήματος, πιο εσωτερικού και πιο ουσιαστικού, που να διατρέχει την ύπαρξή μας.
Ενός νοήματος που θα ξεφεύγει από το γνωστό τελευταία «νύχια, μπούτια παραλία, σέλφι στην τοποθεσία αναισθησία» που τόσο πολύ αρέσει στο φίλο μου Μιθριδάτη και θα έχει να κάνει με βαθύτερες αξίες όπως
Η κοινωνική αλληλεγγύη προς τον συνάνθρωπο που υποφέρει
Η ενσυναίσθηση και κοινωνική ευαισθητοποίηση για τα όσα συμβαίνουν γύρω μας
Η πρόοδος και η ανάπτυξη με επίκεντρο τον άνθρωπο, που δεν θα βιάζει το φυσικό περιβάλλον στο όνομα του κέρδους
Η ύπαρξη βασικών υποδομών και ενός κράτους αρωγού και συμπαραστάτη, που δεν θα εγκαταλείπει τον άνθρωπο την ώρα του μεγαλύτερου κινδύνου να παλεύει με ένα ξερόκλαδο απέναντι στα θηρία της φύσης εν έτει 2021, πουλώντας μετέπειτα φθηνή επικοινωνία και κροκοδείλια δάκρυα πάνω στις στάχτες.
Όλα αυτά βέβαια δεν γίνονται με κανένα μαγικό ραβδάκι.
Γίνονται μέσα από τη συνειδητοποίηση του χρέους, που έχει καθένας μας απέναντι στον εαυτό του και την κοινωνία που ζει, μέσα από αγώνες και κυρίως μέσα από επιλογές.
Και ναι φθάσαμε πάλι στις επιλογές. Γιατί μοιραία όλα αρχίζουν και τελειώνουν με αυτές.
Αν επιλέγουμε κλόουν για να διαχειριστούν τις ζωές μας, τότε η φάση θα καταλήξει γρήγορα σε τσίρκο με φθηνά τρικ και εφιαλτικές φιγούρες, που βασανίζουν αθώες ψυχές προς τέρψιν του αδηφάγου κοινού.
Αν επιλέγουμε να εμπιστευθούμε υπερεκτιμημένες καρικατούρες, τότε θα διαπιστώσουμε με οδυνηρό τρόπο την πιο κρίσιμη στιγμή, ότι το πουκάμισο είναι αδειανό. Και τι ευθύνες και τι συναίσθηση να ζητήσεις από ένα αδειανό πουκάμισο .
Αν επιλέγουμε εικόνα αντί για ουσία, τότε η εικόνα θα καθορίζει την ουσία της ζωής μας. Κι αν δεν προβάλλεται κάτι από το «σύστημα», τότε απλά θα σημαίνει πως δεν υπάρχει κιόλας. Όσο κι αν η πραγματικότητα είναι διαφορετική.
Κι όλα τελικά γυρίζουν σε εμάς τους ίδιους.
Ξεκινούν και καταλήγουν σε εμάς και τις επιλογές μας.
Ακόμα κι αυτά τα καλοκαίρια που αντιστέκονται, ή ό,τι τέλος πάντων έχει μείνει απ΄ αυτά…
